Tijdelijke natuur

Het ontwikkelen van bedrijventerreinen gebeurt vaak in stappen. Sommige gronden liggen jaren braak voor ze een definitieve bestemming krijgen. Het spreekt voor zich dat u uw terrein in gebruik wilt nemen zodra uw planning dat vereist. Maar de aanwezigheid van beschermde planten en dieren kan ervoor zorgen dat projecten vaak kostbare vertraging oplopen omdat de natuur die verwijderd wordt gecompenseerd moet worden.Vaak worden dan maatregelen genomen om beschermde dieren en planten van het terrein te weren.Het weren van (beschermde) planten en dieren is echter niet nodig.

De natuurwetgeving maakt het mogelijk om beschermde dieren en planten tijdelijk de ruimte te bieden. Als u beschikt over een specifieke vergunning, mogen de beschermde soorten die zich op uw terrein vestigen worden verwijderd zodra de realisatie van de bestemming begint.Doordat u uw terrein tijdelijk ter beschikking stelt aan de natuur ontstaan er positieve effecten op de populaties van planten en dieren die zich anders niet zouden voordoen. Dit positieve effect is het argument waarmee de overheid een vergunning tijdelijke natuur zal afleveren.

Tijdelijke natuur biedt u veel voordelen

1.

De afwijking rond tijdelijke natuur zorgt er voor dat uw bouwplannen geen (kostbare) vertraging meer oplopen.

2.

U geeft op een aansprekende en tastbare manier invulling aan uw beleid op het vlak van maatschappelijk verantwoord ondernemen.

3.

U verbetert uw relatie met de omwonenden van uw terrein, omdat u uw Tijdelijke Natuurgebied openstelt voor het publiek.

4.

U draagt met tijdelijke natuur bij aan het voortbestaan van (zeldzame en beschermde) plant- en diersoorten in Vlaanderen

5.

U mag de dieren en planten op uw grondgebied verwijderen, zodra de uitvoering van uw plannen van start gaat.

6.

U hoeft geen geld en tijd meer te investeren in het preventief weren van zeldzame en beschermde flora en fauna.

Werkwijze

1.

Nulmeting

  • Grondige inventarisatie van betrokken terrein met in beeld brengen van aanwezige plant- en diersoorten. 
  • Vaststelling aanwezige natuurwaarden. 
  • Enkel voor deze aanwezige natuurwaarden kunnen door de overheid compenserende maatregelen worden opgelegd wanneer het terrein zijn definitieve inrichting krijgt.

2.

Verkenning potentiële natuurwaarden

  • Onderzoek van verschillende kaarten zoals de bodemkaart, de potentieel natuurlijke vegetatie, de biologische waarderingskaart, enz. 
  • Vaststellen welke (beschermde) soorten er nu reeds voorkomen in de nabije omgeving van het betrokken terrein.
  • Op basis van deze gegevens wordt samen met de terreineigenaar bekeken voor welke natuurwaarden het gewenst is dat deze zich kunnen ontwikkelen.

3.

Opmaak natuurbeheerplan

  • Opmaak beheerplan op  maat van de terreinbeheerder. 
  • Indien nodig ook uitschrijven van inrichtingsmaatregelen. 
  • En beschrijving hoe het opruimen van de natuur moet worden aangepakt.

4.

Aanvraag afwijking Tijdelijke Natuur

  • Aanvraag van de vergunning bij Agentschap Natuur en Bos van de Vlaamse Overheid.
  • Het aanvraagdossier omvat de nulmeting, de beschrijving van de te verwachten natuurwaarden en op welke manier de natuur zal worden opgeruimd.
  • Ook moet worden opgelijst voor welke beschermde soorten en vegetaties de afwijking specifiek wordt aangevraagd.

5.

Uitvoeren inrichtings- en beheermaatregelen

  • Soms is het aangewezen om bepaalde inrichtingsmaatregelen te nemen om de natuur zich op een gewenste manier te laten ontwikkelen zoals het graven van een amfibiëenpoel of het verwijderen van ongewenste beplanting.
  • Om een bepaalde vorm van natuur te laten ontwikkelen is het nemen van bepaalde beheermaatregelen vaak noodzakelijk. Voorbeelden zijn het jaarlijks maaien van grasland, het snoeien van een houtkant of het periodiek ruimen van een gracht.

6.

Inventarisatie voor opruiming

  • Voor opruiming van de natuur is het aangewezen om een inventarisatie te doen. 
  • Dit is niet verplicht, maar wel aan te raden. Indien beschermde soorten voorkomen kunnen  maatregelen genomen worden om het negatief effect op de soorten te voorkomen. 

7.

Opruimen aanwezige natuur

  • Het verwijderen van de natuur wordt georganiseerd in functie van het realiseren van de uiteindelijke bestemming en van de aanwezige soorten.
  • Indien noodzakelijk worden maatregelen genomen zoals het vangen en verplaatsen van amfibieën naar een geschikt permanent biotoop in de nabije omgeving.

Belangrijkste kenmerken

Wat zijn de belangrijkste kenmerken van tijdelijke natuur?

De bestemming van het terrein moet nog worden gerealiseerd

Bij de start van een project speelt natuur geen rol

Wordt toegepast op projectmatige wijze, op vraag van de initiatiefnemer

Inspanning voor meer natuur is wenselijk

Alleen binnen harde bestemmingen zoals wonen, industrie, ontginning

Het terrein is bij voorkeur natuurarm

Inrichten en opruimen wordt als één handeling gezien

Er is steeds een positief effect op de natuur

Wetgevend kader

Het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) heeft de uitgebreide juridische achtergrond gepubliceerd op hun website. U kan de uitgebreide info via onderstaande link raadplegen.

Overtuigd van de voordelen?

Wilt u aan de slag gaan met tijdelijke natuur op uw terrein? Of heeft u nog vragen?
Contacteer ons vrijblijvend.

Peter Claus
+32 (0) 471 97 37 98